april, 2023 - dutch-meteor-society

Meteoriet slaat gat in dak in Elmshorn (D)

Daglicht impact in Elmshorn (D) op 25-4-2023

Op 25 april 2023 om 12:14:24 UT werd een daglichtvuurbol waargenomen boven Duitsland (IMO).
De vuurbol werd gevolgd door de inslag van twee meteorieten in het Noordduitse Elmshorn. Het grootste stuk, 225 gram zwaar viel door het dak van een woning. Een tweede stuk kwam 500 meter verderop in een tuin terecht.
(bronnen IMO en www.noz.de)

Update 28-4-2023

Een meteoriet van ongeveer 225 gram sloeg door het dak van de woning van Wilfried (links) en Marc Schlabusch in Elmshorn.
Bron: www.noz.de

De plaats van de impact nabij Hamburg. De fotometers in Woold en Tautenberg werken helaas niet overdag.

Update 1-5-2023

Een gerucht kan inmiddels bevestigd worden: een derde fragment met een massa van 3,6 kg (!) heeft een gat van 40 cm diep geslagen in een particuliere voortuin.
De val van de meteoriet in het gazon is vastgelegd met de bel-camera van de voordeur!
De eigenaren van het huis wensen anoniem te blijven. Het adres is niet vrijgegeven. Het fragment is in veilige handen en zal tezamen met de andere twee gevonden fragmenten een museale bestemming krijgen.

Update 2-5-2023

In het weekend 29-30 april 2023 hebben verschillende teams zoekacties uitgevoerd in en rond Elmshorn. De zoekacties worden gecoördineerd door Dieter Heinlein.
Inmiddels zijn 13 fragmenten gevonden met een totale massa van ongeveer 6 kg.

In de media

Meteorietinslag in Elmshorn: tot nu toe nog 13 fragmenten gevonden | NDR.de – Nieuws – Sleeswijk-Holstein

Schleswig-Holstein Magazin | 19.05.2023

hi-speed fotometer in gebruik genomen

Lichtcurven in hoge resolutie en fragmentatiegegevens

Hi-speed fotometer geplaatst

Op vrijdagmiddag 21 april 2023 is de eerste zelfstandig werkende hi-speed fotometer van de Tsjechische Academie van Wetenschappen geplaatst op het dak van het Zdenek Ceplecha observatorium te Winterswijk-Woold.

Twee delen

Het instrument bestaat uit twee delen: een video-camera met hoge resolutie, waarmee ook daglichtopnamen kunnen worden gemaakt, en een fotomultipliër unit. Mt de laatste kan de helderheid van een vuurbol 5000 maal per seconde worden gemeten. De grensmagnitude voor het instrument ligt, afhankelijk van de omstandigheden, tussen de -2 en -4.
Uit een nauwkeurige fotometrische curve kan de fragmentatie op verschillende hoogten bepaald worden. Hiermee kunnen strooivelden en posities van verschillende fragmenten met een veel hogere nauwkeurigheid bepaald worden. De techniek heeft zich meermalen bewegen, laatst nog met de impact van planetoïde 2023-CX1 boven Noord Frankrijk.
Het is de bedoeling om op enige termijn een tweede exemplaar te plaatsen bij één van de Benelux posten.

Eerste zelfstandig werkend instrument

Er zijn al langer meerdere fotometers van dit type in gebruik in het netwerk in centraal Europa. Echter, deze maken deel uit van het geïntegreerde systeem van een DAFO (Digital Autonomous Fireball Observatory).
Het nu in Woold geplaatste instrument is het eerste ‘losse onderdeel’ van een DAFO dat ontwikkeld is als zelfstandige unit. Met de ervaringen die met dit instrument worden opgedaan, zullen vervolgopstellingen worden gebouwd.

Eerste nacht in bedrijf: meteen succes

De nacht van 21 op 22 april 2023 was de eerste bedrijfsnacht van de nieuwe fotometeropstelling EN301.
Op 22 april om 1:05:05 UT verscheen vanuit Woold gezien een snelle sporadische meteoor met flares van ongeveer magnitude -4.
De meteoor werd trimultaan vastgelegd met station EN905 Benningbroek en EN908 te Ermelo (Koen Miskotte).
De eerste vanuit Woold opgenomen hi-resolution lichtcurve is daarmee een feit.

Vuurbollen op 17 en 18 april 2023

Simultaantreffers op all-sky netwerk

17 april 19h32m31s UT

Een vuurbol met absoluite fotometrische magnitude -13 verscheen op 17 april 2023 om 19h32m31s UT boven het Kanaal. De vuurbol werd gefotografeerd door twee statuions van het EN: EN905 Benningbroek en EN909 Twisk.
Het was nog diepe schemering en daardoor is de vuurbol maar op enkele camera’s zichtbaar. Helaas is de afstand tussen de beide stations gering en is de convergentiehoek erg klein. De tolerantie in de berekende radiant is derhalve erg groot.
De vuurbol begon op te lichten op een hoogte van 80 km en doofde uit op 54,8 km, precies halverwege de posten Oostkapelle en Ipswich boven het Kanaal.
De initiele snelheid bedroeg 18,7 +/- 0,13 km/s.

18 april 19h57m UT

Op 18 april 2023 rond 19h57m UT verscheen een zeer heldere en zeer trage vuurbol ten Noorden van ons land, waarschijnlijk boven de Wadden.
Direct na het verschijnen van de vuurbol kwamen de eerste foto’s van het EN netwerk al binnen. De vuurbol is in elk geval gefotografeerd vanuit Winterswijk-Woold EN900, Humain EN901, Terschelling EN903, Benningbroek EN905 en Ermelo EN908. Omdat het in het hele land helder was, zullen ongetwijfeld meer opnamen binnen komen.

De vuurbol van 17 april 19h32m31s UT in een opname van station EN909 Twisk (Marco Verstraaten)

De vuurbol van 18 april 2023 19h57m UT boven de Wadden. Boven: Vanuit Benningbroek (Jos Nijland); onder vanuit Winterswijk-Woold (Hans Betlem)

Lyriden 2023

Zeer gunstige waarneem omstandigheden voor de Lyriden in 2023

Nieuwe maan op 20 april 2023 betekent maanlichtloze omstandigheden voor de Lyriden. Het maximum van de zwerm valt dit jaar in de nacht 22/23 april om 1 UT (03:00 uur MEZT). Dit is erg gunstig want tussen 01:00 en 02:30 UT (03:00-04:30 MEZT) staat de radiant op zijn hoogst. Wellicht zijn er dan ook wat meer heldere meteoren zichtbaar. De ZHR van de zwerm is enigszins variabel, meestal ligt deze rond de 15, maar in sommige jaren kan het ook 20 of 30 zijn. De zwerm kent ook uitbarstingen, zo steeg in 1982 de ZHR kortdurend naar een ZHR van 90. Momenteel wordt er geen uitbarsting verwacht.
De Lyriden kun je de hele nacht waarnemen, het is donker tussen 20:30 en 02:30 UT (22:30 en 04:30 MEZT). Het meest gunstige tijdstip om te kijken is dus na 00 UT (02:00 MEZT).

De Lyriden zijn medium snelle meteoren. De radiant ligt tijdens het maximum op de grens van de sterrenbeelden Hercules en Lyra. Rond het maximum zijn er wat meer heldere Lyriden te zien. Het moederlichaam van de Lyriden is de komeet C/1861 G1 (Thatcher). Deze komeet heeft een omloopstijd van 415,5 jaar en had haar laatste perihelium in 1861.

Zoals gebruikelijk zullen het CAMS BeNeLux en all sky netwerk elke nacht actief zijn.
Visuele waarnemers plannen een actie in de week rond het maximum.

De Lyriden radiant beweegt zich tussen 15 en 25 april in de sterrenbeelden Hercules en Lyra.

Waarnemer in het zonnetje

Uit ‘Veluws Nieuws’ 5 april 2023

In het Veluws Nieuws verscheen een aardig stuk van onze waarnemer Koen Miskotte met een beknopt overzichtje van zijn meteoor activiteiten.
Dit soort berichtjes zijn van groot belang, niet alleen om bekendheid te geven aan het meteorenwerk, maar ook om lokaal zaken voor elkaar te krijgen bij voorbeeld in de strijd tegen lichthinder.
Goed dat juist dit onderwerp nadrukkelijk wordt genoemd.
Klik op het artikel om uit te vergroten tot een leesbaar formaat!