Van wie is die meteoriet?

Waarschijnlijk eigendom van de (deel)staat


Onlangs kwam een asteroïde de atmosfeer binnen boven Brandenburg en onderzoekers hebben de eerste vondsten van de fragmenten gemeld.
Vele anderen zijn op zoek naar meer meteorieten. Is de zoektocht ook de moeite waard voor hobby-goudzoekers of mag de staat alles houden?

Elk jaar vallen er ongeveer 19.000 meteorieten van meer dan 100 gram op aarde. Omdat deze echter meestal boven de zee of Antarctica vallen, zijn er tot nu toe slechts ongeveer 22.000 meteorieten gevonden en gecatalogiseerd. De vinders zijn voornamelijk verzamelaars. Mogen ze de meteorieten houden? Wiens eigendom zijn ze?
Meteorieten zijn, in de ware zin van het woord, afval – ruimteafval. Zolang ze nog door de ruimte bewegen, worden ze meteoroïden genoemd. Dit zijn vaste lichamen die zich in de ruimte bevinden en kleiner zijn dan een planeet. Hun diameter varieert aanzienlijk, van 0,1 millimeter tot enkele kilometers. Grote meteoroïden worden asteroïden genoemd.

De meteoroïde wordt een meteoriet wanneer deze op aarde valt. Als het daarentegen opbrandt in de atmosfeer van de aarde, kan het op aarde worden gezien als een vallende ster. Zoiets te zien is een kortstondig genot van zuiver sentimentele waarde. Iedereen die de vallende ster ziet, geniet er met gloeiende ogen van. Vreugde is niet exclusief: het behoort niet meer toe aan de ene waarnemer dan aan de andere. De meteoriet is heel anders: het stukje ruimte dat uit de lucht is gevallen, is tastbaar – maar alleen voor de eigenaar ervan. De eigenaar heeft er recht op. Maar wie is dat?

Ruimteverdrag geeft geen uitsluitsel

In feite is hier een reeks regels voor: het “Verdrag inzake de beginselen die de activiteiten van staten bij de verkenning en het gebruik van de ruimte, met inbegrip van de maan en andere hemellichamen“.
Dit Ruimteverdrag trad in 1967 in werking, tot op heden hebben meer dan 110 staten het geratificeerd en is het internationaal gewoonterecht geworden.
Het Ruimteverdrag is niet beperkt tot het regelen aan welk land ruimtevaartuigen zijn toegewezen of wie aansprakelijk is voor schade veroorzaakt door ruimtemissies op aarde. Het internationale verdrag is ook bedoeld om te voorkomen dat massavernietigingswapens of kernwapens in de ruimte worden gestationeerd en dat een staat zich een hemellichaam toe-eigent. Daartoe bepaalt artikel II het volgende:
“De kosmische ruimte, met inbegrip van de maan en andere hemellichamen, is niet onderworpen aan nationale toe-eigening door aanspraak op soevereiniteit, door gebruik of bezetting of op enige andere wijze.”
Nu is het zeer controversieel in internationaal en luchtruimrechtelijk onderzoek waar het luchtruim en dus het grondgebied van de staat eronder eindigt en de ruimte begint. Voor het bezit van meteorieten maakt dit echter niet uit, ze bevinden zich onbetwistbaar niet meer in de ruimte, maar liggen of op de aarde of de oceaanbodem.
Of de eerste vinder, de betreffende staat of een andere staat eigendom verwerft, wordt niet beantwoord door artikel II van het Ruimteverdrag of de andere daarin opgenomen bepalingen. Er is ook geen ander internationaal verdrag dat dit bepaalt. De beoordeling van het eigendom van een meteoriet is dus onderworpen aan het recht van de staat op wiens grondgebied de meteoriet is neergekomen. Wie de eigenaar is van de fragmenten die op Brandenburgse weiden en velden zijn gevallen, wordt daarom geregeld door de Duitse wet.

Wie vindt, mag houden – of niet?

958 lid 1 van het Duitse Burgerlijk Wetboek (BGB), dat de toe-eigening, dat wil zeggen de verwerving van eigendom van onroerende goederen, regelt, ligt voor de hand. Dienovereenkomstig wordt de persoon die het eerst “bezit neemt” van het ding de eigenaar. Een ding wordt achtergelaten als het geen eigenaar heeft. Dit geldt bijvoorbeeld voor wilde dieren of het zout in zeewater. Maar zelfs meteorieten zijn niemands eigendom als ze uit de lucht vallen, en hebben daarom geen eigenaar. Dus wordt de eerste gelukkige vinder de eigenaar?
Zoals altijd hangt het ervan af: als het rotsblok landt op een stuk grond dat geen eigenaar heeft, zou de vinder de eigenaar worden volgens de civielrechtelijke voorschriften volgens § 958 (1) BGB. Er doet zich echter een probleem voor wanneer de meteoriet neerkomt in een deelstaat die een strikte “schatzregal” heeft ingevoerd, of wanneer het neerkomt op privéterrein waarvan de eigenaar niet de vinder van de meteoriet is.
Indien in het tweede geval § 958 lid 1 BGB zou worden toegepast, zou de eigenaar van het onroerend goed met lege handen achterblijven. Want om iets ‘in bezit te nemen‘, is een concrete wil om te bezitten vereist. Dit veronderstelt op zijn minst het besef dat het ding überhaupt bestaat. Dit ontbreekt regelmatig bij de eigenaar in de beschreven situatie.
Moet de vinder van een ding het mogen houden, zelfs als het verborgen was op of in iets dat van iemand anders is? Is het eerlijk dat de eigenaar van het terrein met lege handen achterblijft?
In zijn arrest van 6 juli 2007 (zaak nr. 8 O 1758/06) heeft de regionale rechtbank van Augsburg (LG) een dergelijke zaak behandeld. Hier was een meteoroïde op een hoogte van 22 kilometer in verschillende stukken uiteengespat, waarvan er één een Oostenrijks pand raakte.

Mijn schat, jouw schat of onze schat?

Een Duitse natuurkundige/bergbeklimster, die had gehoord over de inslag van de meteoriet, was in staat om de locatie van de inslag te bepalen en vond de meteoriet van 2,8 kilogram op privéterrein.
Aanvankelijk toonde het Natuurhistorisch Museum in Wenen interesse in het fragment en bood de vinder er 300.000 euro voor, maar de natuurkundige weigerde. Uiteindelijk wilde de eigenaar van het pand de meteoriet zelf houden en klaagde de vinder aan voor restitutie. Voordat de LG in de toe-eigening ging, onderzocht het of de eigenaar van het pand de mede-eigenaar was geworden van de meteoriet volgens de regels van de zogenaamde schatvondst.
Aangezien de plaats waar de meteoriet werd gevonden in Oostenrijk lag, moest de LG de zaak oplossen in overeenstemming met de Oostenrijkse wet. In het Oostenrijks Algemeen Burgerlijk Wetboek (ABGB) is de schatkamer geregeld in §§ 398 en 399. Deze normen komen in wezen overeen met § 984 van het Duitse Burgerlijk Wetboek, zodat het arrest van de LG Augsburg ook relevant is voor de zaak Brandenburg. § 984 van het Duitse Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de “ontdekker” van een verborgen voorwerp en de eigenaar van de vindplaats het eigendom van de “schat” delen.
Deze voorschriften gaan terug tot de Romeinse keizer Hadrianus (67-138), die waarschijnlijk in die tijd al een hart had voor landeigenaren en daarom de instelling van de “Hadrianische Divisie” afdwong. In het geval van een schatvondst hadden zowel de eigenaar van het land als de vinder elk de helft van het mede-eigendom van de schat in handen.
Zowel §§ 398 e.v. ABGB als § 984 BGB veronderstellen dat de schat zo lang verborgen is geweest dat de vorige eigenaar niet meer kan worden achterhaald. Meteorieten hebben echter nooit een eigenaar gehad – ongeacht of ze in Oostenrijk, Brandenburg of elders vallen. Volgens de bewoordingen ervan zijn de regels inzake de schatvondst dus strikt genomen niet van toepassing. In dat geval zou de bepaling van § 958 lid 1 BGB blijven bestaan, volgens welke de eerste vinder het fragment mag houden. De heersende mening in de literatuur en de LG zien het echter anders.

Arrondissementsrechtbank Augsburg laat eigenaren van onroerend goed met lege handen achter

Bij de uitleg van de bepalingen inzake de schatvondst heeft de LG geoordeeld dat de enge formulering van de bepaling niet in acht moet worden genomen. Ter bescherming van de belangen van de eigenaar van de grond moeten zij veeleer naar analogie worden toegepast op waardevolle voorwerpen die nooit een eigenaar hebben gehad.
De rechtbank stond vervolgens echter toe dat de aankoop van de eigenaar van het onroerend goed mislukte omdat de meteoriet niet “lang verborgen” was voordat deze werd gevonden. Dit is alleen het geval met een schat als deze zich heeft bevonden “in een situatie waarin [het] niet gemakkelijk persoonlijk waarneembaar is“. In het geval van de LG was de “roestbruine” meteoriet geland in “een puinhelling van witte kalksteen”, dus hij was duidelijk zichtbaar. De meteoriet bleef ook niet “lang” onontdekt: de Oostenrijkse meteoriet werd 15 maanden na zijn val gevonden, terwijl jurisprudentie en wetenschap regelmatig uitgaan van meerdere jaren om de schat als “lange tijd verborgen” te beschouwen.
En dus besloot de LG dat de eigenaar van het pand geen (mede-)eigenaar van de meteoriet werd. Gelukkig voor de Duitse natuurkundige, die de steen mocht houden. Dit veranderde niet in hoger beroep: voor het Oberlandesgericht van München (zaak nr. 30 U 474/07) waren de partijen het erover eens dat de eigenaar van het onroerend goed niet langer aanspraak maakt op het eigendom van de meteoriet en dat de vinder de gerechtskosten en 25.000 euro aan de eigenaar van het onroerend goed betaalt.
Keizer Hadrianus zou zeker blij zijn geweest dat de LG de principes van de “Hadrianische verdeling” in de vorm van een analoge toepassing van § 984 BGB in overweging nam. Met de val van het Romeinse Rijk raakte ook het naar hem vernoemde instituut in de vergetelheid. Deze omstandigheid heeft vandaag de dag nog steeds invloed op de Duitse juridische situatie en kan ervoor zorgen dat noch de vinder, noch de eigenaar van het onroerend goed, maar de deelstaat waarin de meteoriet is gevallen, eigenaar wordt. Verantwoordelijk hiervoor zijn de regels van de “schatzregal”.

Invloed van de schatzregal die vandaag de dag nog steeds geldig is

De term “regal” komt van de Latijnse term iura regalia, d.w.z. het recht van de koning om te regeren. De eerste vermeldingen van de schatzregal zijn te vinden in de Saksenspiegel, een verzameling van de toen geldende wet gemaakt tussen 1220 en 1235. Het had de volgende inhoud: “Alle schatten die dieper onder de aarde begraven liggen dan een ploeg gaat, behoren tot de koninklijke macht.”
Zelfs de Duitse staten, die ten tijde van de totstandkoming van het Burgerlijk Wetboek geen koning meer hadden, gaven de voorkeur aan deze regeling boven de Hadrianus-indeling en zorgden ervoor dat de prioriteit van de regalia werd vastgelegd in artikel 73 van de Invoeringsakte van het Burgerlijk Wetboek. Dienovereenkomstig heeft elke deelstaat de mogelijkheid om een ‘regal’ in te voeren die voorrang heeft op de civielrechtelijke voorschriften.
In Brandenburg wordt de schatzregal weergegeven in § 12 van de wet op de monumentenbescherming (BbgDSchG). Volgens dit wordt het land eigenaar van het object als het geen eigenaar heeft en “van waarde is voor wetenschappelijk onderzoek”. De vinder moet “een passende beloning in geld krijgen“. Of een bepaalde meteoriet een bijzondere wetenschappelijke waarde heeft, hangt af van het individuele geval en de aard ervan. Verzamelaars hebben al de eerste foto’s gepubliceerd van de meteorieten die in Brandenburg zijn gevallen. Volgens  een rapport van de Tagesschau op vrijdag zei meteorietonderzoeker Ansgar Greshake  dat het een “speciale vondst” was. De meteorietfragmenten behoren tot de groep van Aubrieten “zeer zeldzaam” zijn.
Als dit wordt bevestigd, zou er wetenschappelijke interesse in de meteoriet moeten zijn en zou de deelstaat Brandenburg volgens § 12 BbgDSchG eigenaar worden.

Wie de komende weken op Brandenburgse velden en weiden fragmenten vindt die er vreemd uitzien, kan ze maar beter niet rechtstreeks op internet te koop aanbieden, maar de vondst melden bij de verantwoordelijke monumentenbeschermingsautoriteit om zich niet schuldig te maken aan een administratieve overtreding.

Philipp Feth, LL.M. (Exeter), werkt als advocaat op het gebied van ruimterecht en strafrecht. Hij promoveerde op ruimtevaartmijnbouw aan het Keulse Instituut voor Luchtrecht, Ruimterecht en Cyberrecht.

Bron: Legal Tribune Online
www.lto.de

Het originele Duitstalige artikel kan hier worden gelezen.


Impact planetoïde SAR 2736

De impact van planetoïde 2024 BX1 (SAR 2736) boven Duitsland


In de nacht van zaterdag op zondag 20/21 januari 2024 werden wij even na middernacht geïnformeerd over opnieuw een te verwachten inslag van een kleine planetoïde.
Het gaat om het object met de voorlopige naam SAR2736.
De prognose van de impact kwam iets meer dan één uur voor het gebeuren binnen. Dan is er geen tijd meer voor grote autoritten.
Het kaartje geeft de berekende impactzone zoals die om 23:21 UT berekend was.


De ontdekking

SAR2736 is de achtste meteoriet impact die voorspeld is.
De kleine Apollo asteroïde werd op 20 januari 2024 om 21:48 UT ontdekt door de Hongaarse astronoom K.Sarneczki. Dat is minder dan drie uur vóór de berekende impact.
Op foto’s is te zien hoe de snelloper in de aardschaduw verdwijnt, om er als vuurbol weer uit op te duiken! De impact vond enkele tientallen kilometers ten westen van Berlijn plaats.
Onmiddellijk blijkt uit de kaart, dat de Tsjechische post te Tautenburg zeer gunstig gelokaliseerd is voor de verwachte impact. Pavel Spurný, coördinator van het Tsjechische deel van het EN, werd op de hoogte gebracht. Blijkens de weersoverzichten waren het oosten van Duitsland en Tsjechië onbewolkt.
Helaas was dat bij ons niet het geval. Een flets maantje was net door de wolken zichtbaar. De Nederlandse en Belgische EN stations hebben geen opnamen kunnen maken en ook ons meest oostelijke station, EN89 in Herford, zat reeds in de wolken.
Een aantal waarnemers zat visueel paraat. De vuurbol zou bij ons tussen 0:34 en 0:36 UT op een hoogte van 5 graden in het oosten zichtbaar moeten zijn.

Update 22 januari 2024
door Pavel Spurný, Tsjechische Academie van Wetenschappen
De plaats en het tijdstip van de botsing waren correct voorspeld, d.w.z. ten westen van Berlijn ongeveer een half uur na middernacht UT.
Een aantal waarnemers kon de vuurbol dankzij deze voorspelling zien.
De vuurbol werd vastgelegd door een groot aantal stations van het Europees Netwerk, zowel fotografisch als met video.
Vooral de posten in het noorden van de Tsjechische Republiek verkregen goede opnamen zoals S. Frýdlant v Čechách (zie figuur dat een samengesteld beeld van de video opnamen laat zien), Růžová u Hřensko, Polom, Šindelová in het Ertsgebergte en Polom in het Orlickégebergte. Maar er zijn ook nauwkeurige gegevens verkregen uit verder weg gelegen plaatsen, zoals Kunžak in Zuid-Bohemen en andere stations.
Een gedetailleerd fotografisch spectrum en een radiometrische lichtcurve van de bolide werden ook vastgelegd door de groothoekcamera van de Sterrenwacht van Tautenburg. Dankzij al deze instrumentele gegevens was het mogelijk om het atmosferische traject van de bolide in detail te berekenen en de baan in het zonnestelsel vóór de botsing te bevestigen.
Het is ook mogelijk om de samenstelling en structuur van het oorspronkelijke lichaam te bepalen.

Samengevat

Op 21 januari 2024 precies 32 minuten en 38 seconden na middernacht UT kwam een kleine asteroïde met een massa in de orde van grootte van 100 kg de atmosfeer van de aarde binnen in een zeer steil traject in een hoek van 75,4 graden met het aardoppervlak.
Het traject van de vuurbol dat ongeveer van west naar oost liep lag ten westen van Berlijn, wat overeenkomt met de berekeningen vooraf.
Op de camera’s van het Europees Netwerk begon de bolide op te lichten op een hoogte van 96,5 km, bereikte een maximale absolute helderheid van -14,5 magnitude (absolute helderheid = genormeerd op een eenheidsafstand van 100 km) op een hoogte van 33,8 km en doofde uit op een hoogte van 22,9 km ongeveer 50 km. WNW van het centrum van Berlijn.
Aanvankelijk bewoog het object met een snelheid van 15,2 km/s en legde het een traject van 75 km af in 5,5 seconden. Het lichtende traject werd gekenmerkt door grote variaties in helderheid met vele significante ophelderingen.
Modellering van de dynamica en de fotometrie voor deze bolide laten zien, dat, hoewel het overgrote deel van zijn oorspronkelijke massa werd opgebruikt tijdens zijn passage door de atmosfeer, een aanzienlijk aantal kleine meteorieten met een massa tot 150 g zeer waarschijnlijk zijn neergekomen in het gebied dat op de figuur is aangegeven.
Vóór de botsing met de aarde draaide het object in een typisch asteroïde, relatief licht excentrische elliptische baan om de zon met een halve as van 1,33 AE met een inclinatie van 7,2 graden en met een omloopstijd om de zon van 1,54 jaar.
Dankzij de samenwerking met Mike Hankey van de American Meteor Society kwamen nog twee video-opnames van de bolide beschikbaar, gemaakt door het Allsky 7-netwerk in Duitsland. De uiteindelijke berekeningen zijn gebaseerd op de gegevens van 16 (!) stations.
Het impact gebied is berekend met gebruik van de windprofielen die beschikbaar zijn gesteld door het Meteorologisch Instituut in de Tsjechische Republiek.
Het zoekgebied loopt vrijwel geheel  over akkerlanden. Het is een klein zoekgebied omdat de inslag vrij steil is geweest.

Update 24-1-2024  22:00 MET
Pavel Spurný
Oplettende lezers hebben een discrepantie opgemerkt tussen de gerapporteerde grootte van de asteroïde (ongeveer 1 meter in diameter) en de afgeleide massa (ongeveer 100 kg). Als dit het geval zou zijn, zou dit een zeer lage dichtheid betekenen, ongeveer 200 kg/m3. Een zeer poreus komeetlichaam zou zo’n dichtheid kunnen hebben, maar het zou hoog in de atmosfeer uitdoven (boven 50 km) en de bolide zou niet bijna tot een hoogte van 20 km doordringen in de atmosfeer. De penetratie in de atmosfeer komt overeen met de normale dichtheden van meteorieten (2000 – 3500 kg/m3). Hoe kunnen we deze discrepantie dan verklaren?
Allereerst moet worden benadrukt dat zowel de grootte-gevolgtrekking uit de waarneming van de asteroïde als de gevolgtrekking van de massa uit de waarneming van de bolide indirect zijn. Het bepalen van de grootte van een asteroïde hangt af van de voorspelde reflectiviteit (albedo) van het oppervlak. De bepaling van de massa van de bolide hangt af van de aanname van de lichtefficiëntie waarmee de kinetische energie van het lichaam wordt omgezet in straling. De gepubliceerde gegevens zijn geldig voor het gangbare type materiaal. Maar het is mogelijk dat deze asteroïde niet helemaal gewoon was. Dit geeft het spectrum aan van de bolide die we hebben verkregen, waarbij de ijzerlijnen zwakker zijn dan normaal en de magnesium- en calciumlijnen helderder. Het lichtrendement had dus lager kunnen zijn dan normaal, aangezien de ijzerlijnen zeer talrijk zijn. Integendeel, het albedo had hoger kunnen zijn. Als de lichtefficiëntie ongeveer 2 keer lager was en het albedo 50% was in plaats van de aangenomen 15%, komen beide methoden overeen met een diameter van een halve meter en een initiële massa van 200 kg. Een mogelijkheid zou kunnen zijn dat de asteroïde rijk was aan het mineraal enstatiet (MgSiO3). Een definitief antwoord kan worden gegeven door de vondst van een of meerdere meteorieten.

Bron: (in Tsjechisch)
Zánik malé planetky 2024 BX1 západně od Berlína 21. ledna 2024 zachycený kamerami Evropské bolidové sítě (cas.cz)


Update 25-1-2024  15:30 MET

EERSTE FRAGMENTEN GEVONDEN!
Een Pools zoekteam heeft de eerste fragmenten vandaag geborgen.
Michał Nebelski, Kryspin Kmieciak en Kazimierz Magneto plaatsen de eerste foto’s op facebook.
het materiaal ziet er afwijkend uit. Zie de update van Pavel Spurný van gisteravond. Dat zou in overeenstemming kunnen zijn met de conclusies uit de opgenomen spectra.

Update 26-1-2024  18:45 MET
De successtory van een Hongaars zoekteam:
Na het succes van de Poolse jongens gisteren zaten ze meteen ‘s nachts in de auto en na tien uur rijden hebben ze in minuut 58 van hun zoektocht de eerste Hongaarse vondst gedaan van 2024BX1.
Inmiddels heeft Peter Jenniskens op X ook bevestigd dat de Polen gisteren ern eerste meteoriet gevonden hebben van de planetoïde en ook kenner en meteoriet specialist Michael Farmer bevestigt Aubriten gaat, een uitermate zeldzame en kostbare soort meteorieten.
Een en ander bevestigt de eerdere analyse van het meteoorspectrum: Aubriten zijn arm aan FeO en rijk aan magnesiumverbindingen. De juistheid van de massa- en dichtheidsberekeningen wordt met deze gegevens eveneens bevestigd.

Update 26-1-2024  21:30 UT
Eerste vondst team DLR en Duitse musea
Een samenwerkingsteam van verschillende Duitse musea en het Duitse Instituut voor Lucht en Ruimtevaart (DLR) werken samen in een zoekteam waar ook Peter Jenniskens aan deelneemt.
Op vrijdagochtend 26-1 konden zij hun eerste vondst rapporteren: een fragment ‘zo groot als een walnoot’.
Het Museum für Naturkunde heeft een persbericht hierover doen uitgaan.

Reportage op de Duitse televisie van één van de Poolse vinders die de dag voor zijn verjaardag een stuk van die planetoïde gevonden heeft in Ribbeck.

Update 28-1-2024  11:00 MET
Veel fragmenten gevonden door AKM team
Op zaterdag 27-1 doorzocht ook een team van AKM (Arbeitskreiss Meteore) het zoekgebied. begeleid door een stuk beter weer dan de dagen ervoor boekten ook zij leuke successen. De AKM was succesvol en vond 10 meteorieten van de asteroïde 2024 BX1 in Ribbeck. Daarnaast vonden ze nog een zwaar verbrijzelde meteoriet. De grootste stukken wegen elk meer dan 20 gram.

Update 29-1-2024  22:30 MET
Einde zoekakties?
Ook vandaag zijn nog enkele kleinere fragmenten gevonden.
De landeigenaren, die veel percelen al ingezaaid hebben, zijn de hordes meteorieten zoekende cowboys nu wel zat. Bovendien ruiken ook zij geld.
Volgens nog niet bevestigde berichten heeft de politie een einde gemaakt aan zoektochten op privé terrein.

Update 30-1-2024  9:30 MET
Grootste fragment tot nu toe gevonden
De Pool Kryspin Kmiesiack toont het grootste fragment tot nu toe gevonden, waarschijnlijk op 29-1.
Tot heden toe het hoofdfragment: 225 gram.

Het per 30-1-2024 grootste fragment : 225 gram in handen van de gelukkige en vermoedelijk nu ook steenrijke vinder.

Een interessante link die een goed overzicht geeft van de vondsten tot nu toe en fraai fotomateriaal.

Een leuke video (Duitstalig) over de meteorieten in Ribbeck.

Deze foto is de laatste van SAR2736 als asteroïde. De 20 seconden durende opname werd gemaakt door Luca Buzzi en Gianni Galli. De asteroïde verdwijnt in de aardschaduw om 7 minuten later als vuurbol boven Duitsland weer op te duiken.

Berekende impact zone om 23:20 UT. De uiteindelijke impact heeft enkele tientallen kilometers ten westen van Berlijn plaatsgevonden.

De projectie van de baan van vuurbol EN210124_003238 op het aardoppervlak. De helling van de baan met het oppervlak was 75,4 graden. foto: Google/Astronomisch Instituut, Tsjechische Academie van Wetenschappen.

Het samengestelde beeld van de bolide EN210124_003238 van een video-opname gemaakt door een videocamera op het station Frýdlant v Čechách (foto: Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen).

Een van de AllSky-7 opnamen van de vuurbol van de impact van SAR2736.  Credit: Sirko Molau, AllSky7

Impact gebied, gebaseerd op de berekeningen met de gegevens van 16 stations en gebruik gemaakt van de windprofielen.
(grafiek Tsjechische Academie van Wetenschappen, basiskaart Google Earth). 

De Poolse vondsten. De drie fragmenten horen duidelijk bij elkaar en hebben een totale massa van 171 gram.

De Hongaarse vondst van vrijdagochtend 26 januari.

Het team van gezamelijke Duitse musea, het Duitse Instituut voor Lucht- en Ruimtevaart, aangevuld met vrijwilligers en Peter Jenniskens rapporteren hun eerste vondst op vrijdag 26 januari.

Fragmentje gevonden door Felix Bettonvil, operator station EN915.

Het AKM zoekteam. Tweede van rechts: operator van all-sky station EN89 Jörg Strunk met zijn vrouw Petra.


Nieuwe vondsten van SAR2667

51 nieuwe fragmenten gerapporteerd


Met betrekkening tot de grote val na de inslag van planetoïde SAR2667 in februari 2023 is nu de vondst van een groot aantal nieuwe fragmenten gerapporteerd.
Een Poolse meteorietenzoeker rapporteert op Facebook:
Een kaart met nieuwe vondsten is samengesteld aan de hand vann vondsten van mijn team samen met Kazimierz Magneto en Michał Nebelski uit Saint Pierre le Viger, France in 2023.
Wij vonden in totaal 51 stukken.
Indien er nog mensen geïnteresseerd zijn om verder te zoeken: er is nog een klein stukje bosgebied waar nog niet gezocht is. Het kan de moeite waard zijn om daar eens met een metaaldetektor te gaan zoeken zodat je ook heel kleine stukjes kunt vinden.


Nieuwe Franse meteoriet

Neergekomen op tuintafel


Een zeer heldere bolide werd waargenomen in de nacht van zaterdag 9 september op zondag 10 september om 22:13 UT. Het werd gedetecteerd door 10 camera’s van het FRIPON-netwerk en gerapporteerd door meer dan 300 ooggetuigen op het AMS/IMO/ Vigie-Ciel-platform.
Ook zijn er twee opnamen vann het EN vanuit Wilderen en Humain. Deze opnamen zijn zeer laag aan de horizon (slechts 3 graden hoogte) en laten geen breaks zien. Het uit deze opnamen berekende traject komt goed overeen met het door Fripon berekende waarbij wij tot een hogere eindhoogte komen, omdat het lichtzwakkere laatste deel van het traject door de geringe hoogte boven de horizon niet is vastgelegd.
Het FRIPON/Vigie-Ciel-team verwerkt de opnamen automatisch maar nog vóór de afronding van de berekeningen, op de ochtend van de 12e september, werd het team gecontacteerd door de lokale astronomie vereniging ‘Pôle des étoiles’ in Nancay. Zij waren benaderd door een inwoner van de gemeente Sauldre en Sologne die vermoedde dat ze meteorieten op haar terrein had gevonden.
Leden van ‘Pôle des étoiles’ stelden vast dat er inderdaad meteorieten waren neergekomen.
De gelukkige vinder wenste anoniem te blijven.
Een fraai fragment van de meteoriet is buiten de handen van meteorite hunters gebleven en is inmiddels overgebracht naar het National Museum of Natural History in Parijs voor verdere analyse.

Noviteit: meteoriet viel op tuintafel!

De meteoriet kwam tijdens de landing neer op een tuintafel. Het geluid hiervan werd vastgelegd door een bewakingscamera!

De teams van FRIPON / Vigie-Ciel en de Pôle des Étoiles de Nançay zijn dank verschuldigd aan de vinder van de meteorieten die hun in staat hebben gesteld het fragment voor de wetenschap en het National Museum of Natural History te behouden.

Bron

https://www.vigie-ciel.org/2023/09/10/bolide-du-10-septembre-00h13/

Op deze site (in het Frans) kan het neerkomen van de meteoriet op de tuintafel beluisterd worden.

De val van de meteoriet op 9 september 2023 in midden Frankrijk, vastgelegd door camera EN901 te Humain. 
Foto: Jean Marie Biets

Hetzelfde object, vastgelegd door EN902 te Wilderen.
Foto Jean-Marie Biets.

Samenstelling van de neergekomen fragmenten op 9 september 2023.  Foto Vigie-ciel/Fripon.

Foto’s: Pôle des Etoiles, Nancay.


Dag van de Meteoriet

27 oktober 2023: ‘de dag van de meteoriet’ in Diepenveen


Op 27 oktober 1873 valt in de directe omgeving van het dorpje Diepenveen een meteoriet. Ooggetuigen vinden de steen en brengen hem naar de onderwijzer in het dorp. Daarna geraakt de steen lange tijd buiten beeld om in 2012 bij toeval ‘herontdekt’ te worden. De unieke meteoriet is wetenschappelijk onderzocht en wordt bewaard bij Naturalis in Leiden. Het één van de slechts zes bekende Nederlandse meteorieten. Dit jaar is het precies 150 jaar geleden dat de meteoriet gevallen is en de Historische Vereniging Dorp Diepenveen en Omgeving (HVDD) organiseert – samen met de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS) – op vrijdag 27 oktober een feestelijk programma in het Kulturhus in Diepenveen.

De Dag van de Meteoriet

Precies 150 jaar ná de inslag wordt in Diepenveen op vrijdag 27 oktober een feestelijk programma georganiseerd met een aantal evenementen, waaronder de onthulling van een herinneringsmonument en de presentatie van het boek ‘150 jaar meteoriet Diepenveen’. In het Kulturhus in Diepenveen kan het publiek kennisnemen van wat er anderhalve eeuw geleden gebeurde via een aantal lezingen en workshops. Wie waren die ooggetuigen uit 1873? Hoe worden meteorieten gevonden en waaraan kun je ze herkennen? Ook wordt een wandeling georganiseerd naar de omgeving van de vindplaats van de meteoriet waar een informatiebord wordt onthuld. Spectaculair is ook een demonstratie verzorgd met een zogenaamde Meteoriet Impact Simulator, een apparaat dat nabootst hoe een meteorietinslag plaatsvindt en hoe de inslagkrater er uitziet. Voor jong en oud is een bezoek aan het mobiele planetarium een unieke belevenis om kennis te maken met de sterrenhemel.

Avondprogramma met interessante publiekspresentaties

Het programma wordt op de vrijdagavond afgesloten met een aantal publiekspresentaties in het Kulturhus in Diepenveen. Het lezingenprogramma biedt een breed publiek een fraaie inkijk in de wereld van meteoren- en meteorietenonderzoek. De bezoeker reist mee terug in de tijd naar 1873 en hoort welke omzwervingen de Diepenveense meteoriet sindsdien heeft gemaakt. Ook wordt besproken waarom deze meteoriet zo uniek is en welke informatie dit oplevert over de ontstaansgeschiedenis van ons zonnestelsel en van de aarde. En wordt uitgelegd hoe (amateur)astronomen continu de hemel in de gaten houden om een mogelijke meteoriet zo spoedig mogelijk te kunnen vinden.

Op de websites van de HVDD (www.historischeverenigingdiepenveen.nl) en de KNVWS (www.knvws.nl/symposium/) is meer informatie beschikbaar over wat er allemaal op ‘De Dag van de Meteoriet’ te beleven valt. De activiteiten en lezingen zijn gratis bij te wonen. Voor de lezingen in de avond dient men zich aan te melden via één van de genoemde websites (bij voorkeur vóór 15 oktober).

De Diepenveen meteoriet.
Foto: Sebastiaan de Vet (TUDelft/Naturalis).


Meteoriet door dak van huis in New Jersey, USA

Waarschijnlijk enkelvoudige val


Op maandagmiddag 8 mei rond 13:15 plaatselijke tijd is een forse meteoriet (ca 15 x 10 cm) door het dak van een huis geslagen in het plaatsje Hopewell, New Jersey, USA.
De steen viel door het dak en het plafond en kwam neer op een houten vloer van een slaapkamer op de tweede etage.
Het huis was bewoond op het moment van de inslag, maar er is niemand gewond geraakt.
Marc Fries van NASA meldt op twitter:
Er is eigenlijk niets bekend van deze impact. Er zijn geen waarnemingen, geen GLM signalen en alleen wat vage radarbeelden waarvan niet kan worden vastgesteld of ze gerelateerd zijn aan deze val.
Waarschijnlijk betreft het een enkelvoudige val en de kans is klein dat er nog meer gevonden gaat worden.

Update 12 mei 2023
Inmiddels is een tweede stuk van de Hopewell meteoriet geborgen.
Na het doorklieven van dak en plafond stuiterde de meteoriet op de houten vloer opnieuw op tot tegen het plafond om vervolgens neer te komen. Zowel de vloer als het plafond tonen flinke beschadigingen.
Recent is tijdens het schoonmaken van de slaapkamer een meteorietfragmentje van 13,6 gram aangetroffen, dat bij een van de stuiteringen moet zijn afgebroken.

Dit object viel door het dak van een huis in Hopewell, New Jersey op 8 mei 2023.
Foto: Hopewell Township Police.

Het getroffen huis.
Foto: NJ Public Safety News Alerts

Webcam foto van de Hopewell daglichtvuurbol.
(NASA MEO office).

item RTL Nieuws


Superbolide op 19 april 2023 schrikt inwoners Kiev op

Maar kleine kans op meteorieten


Op de avond van 19 april 2023 om 18:57:20 UT werden de burgers van van de Oekraïense hoofdstad Kiev ter afwisseling van de aanvallen met Russische raketten, opgeschrikt door een heldere flits aan de hemel van natuurlijke oorsprong.
De bolide duurde 5 seconden en werd van grote afstand vastgelegd door de meest oostelijke camera’s van het European Fireball Network (EN).
De meest bruikbare zijn de opnamen van de videocamera’s in Kolonica en Stará Lesná, en de radiometrische lichtcurves van Kolonica. Ook werd vanuit Kolonica een all-sky opname verkregen bij een gedeeltelijk bewolkte lucht. De bolide verscheen daar in gaten in het wolkendek nabij de horizon.
Vanuit Kiev zijn ook enkele toevallige video-opnamen van de vuurbol gemaakt.
De beste werd verkregen in de buurt van de River Mall en toont het middelste en laatste deel van de bolide. Die video is gekalibreerd met behulp van Google Earth-beelden.
Ook werd het begin van de bolide vastgelegd door de camera in de Bárdos Lajos Primary School in Fehérgyarmat, Hongarije. Deze camera maakt deel uit van het AllSky7-project en wordt beheerd door Krisztián Sárneczky en Zoltán Pásztor. De video werd voor analyse beschikbaar gesteld door Mike Hankey.

Ongunstige geometrie

Ondanks de ongunstige geometrische situatie (de afstanden van de Slowaakse en Hongaarse camera’s tot de bolide waren 570 – 780 km en de Kiev-video toonde slechts één ster), werd de baan van de bolide bepaald met een nauwkeurigheid van enkele honderden meters.
De bolide werd voor het eerst zichtbaar op een hoogte van 98 km boven Velyka Dymerka. Vervolgens passeerde op zo’n 80 km hoogte recht over Kiev en bewoog verder naar het zuidwesten met een snelheid van 29 km/s.
Een felle flare vond plaats op de hoogte van 38 km, met een absolute magnitude van -18 of iets meer. Dat betekent dat de bolide tot de superbolidecategorie behoorde (bolides helderder dan magnitude – 17). De meteoroïde met een geschatte beginmassa van 200 – 300 kg (diameter van ongeveer een halve meter) fragmenteerde op een hoogte van 38 km in vele fragmenten en stof. De vertraging van de bolide na de flare suggereert dat de grootste  fragmenten massa’s van minder dan 1 kg hadden. Niettemin vond een tweede vergelijkbare heldere opvlamming plaats op een hoogte van 32,5 km en andere kleinere flares volgden op 31, 30 en 29,5 km.
De bolide doofde uit op een hoogte van 28 km met een eindsnelheid van ongeveer 10 km/s.
De figuur toont de grondprojectie van het traject. De totale lengte was 132 km en de gemiddelde helling met de horizon was 32 graden.
De hoge beginsnelheid was niet gunstig voor de overleving van meteorieten. De lichtcurven van de fragmentaties suggereren inderdaad dat alleen kleine meteorieten de grond konden bereiken. Afhankelijk van hun grootte en de winden op grote hoogte, kunnen ze zich ergens tussen de steden Popil’nya, Romanivka, Strokiv en Pavoloch bevinden.
In feite was de meteoroïde vrij sterk, omdat de maximale dynamische druk tijdens de vlucht 5 MPa bereikte. Onder gunstigere omstandigheden zou de meteorietproductie hoger geweest zijn.
De heliocentrische baan was asteroïdaal maar met een opmerkelijk hoge inclinatie van 46,5 graden. Met een halve lange as 1,59 AE was de omlooptijd bijna twee jaar, wat suggereert dat de meteoroïde twee jaar geleden dicht bij de aarde is geweest. De periheliumafstand was 0,95 AE.
We danken Mike Hankey voor het leveren van de video-opname van Fehérgyarmat en Ján Svoreň die het Slowaakse deel van het EN ondersteunt.

Jiří Borovička en Pavel Spurný (Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen, Ondřejov
Bron: IMO

Traject van de Oekraïense vuurbal van 19 april 2023. Credit: Jiří Borovička en Pavel Spurný

Still uit de video, opgenomen vanuit Kiev.


Meteoriet slaat gat in dak in Elmshorn (D)

Daglicht impact in Elmshorn (D) op 25-4-2023


Op 25 april 2023 om 12:14:24 UT werd een daglichtvuurbol waargenomen boven Duitsland (IMO).
De vuurbol werd gevolgd door de inslag van twee meteorieten in het Noordduitse Elmshorn. Het grootste stuk, 225 gram zwaar viel door het dak van een woning. Een tweede stuk kwam 500 meter verderop in een tuin terecht.
(bronnen IMO en www.noz.de)

Update 28-4-2023

Een meteoriet van ongeveer 225 gram sloeg door het dak van de woning van Wilfried (links) en Marc Schlabusch in Elmshorn.
Bron: www.noz.de

De plaats van de impact nabij Hamburg. De fotometers in Woold en Tautenberg werken helaas niet overdag.

Update 1-5-2023

Een gerucht kan inmiddels bevestigd worden: een derde fragment met een massa van 3,6 kg (!) heeft een gat van 40 cm diep geslagen in een particuliere voortuin.
De val van de meteoriet in het gazon is vastgelegd met de bel-camera van de voordeur!
De eigenaren van het huis wensen anoniem te blijven. Het adres is niet vrijgegeven. Het fragment is in veilige handen en zal tezamen met de andere twee gevonden fragmenten een museale bestemming krijgen.

Update 2-5-2023

In het weekend 29-30 april 2023 hebben verschillende teams zoekacties uitgevoerd in en rond Elmshorn. De zoekacties worden gecoördineerd door Dieter Heinlein.
Inmiddels zijn 13 fragmenten gevonden met een totale massa van ongeveer 6 kg.

In de media

Meteorietval bij Audenhain

Vuurbol op 8 februari 2023 23h12m48s UT


Een heldere vuurbol op 8 februari 2023 om 23h12m48s UT eindigde waarschijnlijk met het neerkomen van kleine meteorieten ten noordoosten van de Duitse stad Leipzig.
De zeer heldere vuurbol bewoog ten noorden het Tsjechisch grondgebied over het oosten van Duitsland. In heel Midden-Europa was op het op dat moment onbewolkt zodat de vuurbol door veel mensen werd waargenomen. Door het late tijdstip in de nacht en het koude weer waren er dit keer echter beduidend minder meldingen dan normaal.
De vuurbol is vastgelegd door in totaal 11 camera’s van het Europees Netwerk: 9 in Tsjechië, één in Duitsland en één in Oostenrijk. De dichtstbijzijnde opnamen zijn afkomstig uit Šindelová in het Ertsgebergte (foto), Růžová u Hřenska en ook van het Duitse station in Tautenburg. Maar zelfs van verder weg gelegen stations werden zeer waardevolle gegevens verkregen.
Omdat de vuurbol diep in de atmosfeer doordrong, heeft waarschijnlijk een klein deel van de oorspronkelijke massa de tocht door de dampkring overleefd.
De oorspronkelijke massa van de meteoroïde was ongeveer 16 kg. Hij begon op te lichten op een hoogte van 81 km ongeveer 20 km ten noorden van Leipzig. De initiële snelheid was slechts 12,5 km/s en het object viel onder een relatief steile hoek van 65,4°. De maximale helderheid was magnitude -11,4. Deze werd bereikt in een felle flare op een hoogte van 36,8 km.
Na nog een aantal opflakkeringen doofde de vuurbol op een hoogte van 26 km uit. Het hele traject van 60,6 km werd in 5,3 seconden afgelegd.
Hoewel het overgrote deel van de oorspronkelijke massa van de meteoroïde in de atmosfeer opbrandde, is het waarschijnlijk dat een aanzienlijk aantal veelal kleine, in de orde van grootte van een gram, maar hooguit tien gram, meteorieten op het aardoppervlak zijn neergekomen. Deze zouden zich nabij het dorp Audenhain en omgeving moeten bevinden.
De vondst van meteorieten, bovendien relatief klein, is onwaarschijnlijk, maar als meteorieten zouden worden gevonden, zouden ze worden opgenomen in de groep meteorieten met een nauwkeurig bepaalde baan. Van de duizenden bekende meteorieten zijn dat er slechts ongeveer 40.
Vóór de botsing met de aarde draaide deze meteoroïde met een diameter van ongeveer 20 cm om de zon in een enigszins excentrische en slechts licht hellende baan, kwam slechts iets dichter bij de zon dan de aarde aan het perihelium en bewoog zich in de zon niet ver voorbij de baan van de planeet Mars in het binnenste deel van de belangrijkste asteroïdengordel. Eén baan om de zon duurde 1,83 jaren. Het deeltje maakte hoogstwaarschijnlijk deel uit van een asteroïde die afkomstig was uit de belangrijkste asteroïdengordel.
Dr. Radmila Brožková van het Tsjechisch Hydrometeorologisch Instituut leverde de gegevens over de hoogtewinden  die nodig waren om het strooiveld van de meteorieten te berekenen.
Een kaartje van het strooiveld kan worden gevonden in het oorspronkelijke persbericht.

Bron:

P. Spurný, Persbericht Tsjechische Academie van Wetenschappen, Ondřejov (Tsjechisch)

De vuurbol op 8 februari 2023 om 23h12m48s UT, vastgelegd door de all-sky camera te Šindelová. Canon 6D met Sigma f/3.5-8 mm. De shutter maakte 16 onderbrekingen per seconde.

Ook vanuit Nederland vastgelegd

Station EN905 in Benningbroek legde de meteorietval in Audenhain vast, zeer laag aan de oostelijke horizon.  Foto: Jos Nijland


De Impact van Planetoïde SAR2667 -update 23-2-2023 07:00


Op 13 februari, rond 22h UT kregen wij via de Nederlands-Amerikaanse astronoom Peter Jenniskens het bericht binnen, dat een impact van de naar schatting 1 meter grote asteroïde SAR2667 voorzien was rond 3h UT die nacht met een mogelijk impactgebied boven het Kanaal, het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland.
In grote delen van Nederland en België was het toen helaas bewolkt. Toch ging er om 22h37m UT een alert uit naar de ENstations van ons netwerk: check het functioneren van de stations en check morgenvroeg zo snel als mogelijk de opnamen.
Rond 22h50m UT werd de prognose verfijnd. Tijd 3hUT ± 5 minuten; positie 49.96N, 0.01 W. Dat is boven het Kanaal vlak voor de Franse kust. Noordwaartse verschuiving naar Nederland of België nog mogelijk.

Om 2h59m20s UT verscheen daadwerkelijk de vuurbol aan de hemel. Uit verschillende foto- en video opnamen kon een nauwkeurig traject van de vuurbol in de dampkring worden gereconstrueerd.

Inmiddels zijn in Noord Frankrijk de eerste meteorietfragmenten gevonden.

Klik hier voor het volledige artikel en de updates.

Foto van Gijs de Reijke vanuit Boxtel.

Eén van de eerste fragmenten, gevonden door team Jenniskens.


Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google