De vuurbol van 9 februari 2025 2:02:12 UT

Eerste test GPS gestuurde LCD-shutters


De maanden januari en februari 2025 kenmerkten zich door veel bewolking en mist: aanhoudend grijs weer. Spaarzame opklaringen zijn dan nog lokaal en in zulke omstandigheden is er weinig eer te behalen voor ons all-sky netwerk.
Zo ook de avond van de 8e februari 2025 die er bepaald niet hoopvol uit zag.
Toch draaiden op een groot aantal posten de camera’s.
Om 2:02:12 verscheen er een heldere vuurbol, zo’n 30 kilometer ten noordoosten van ter Apel boven Duits grondgebied.
Drie camera’s van het Europees Netwerk legden het lange spoor vast: EN900 te Winterswijjk-Woold, EN906 op de Volkssterrenwacht Bussloo en EN911 in het Duitse Herford.

Nieuwe GPS gestuurde shutters

Het is de eerste vuurbol, waarbij twee posten gebruik maken van de recent geïntroduceerde GPS gestuurde LCD-shutter. Deze maakt secondenmarkeringen in het spoor door een break over te slaan. In tegenstelling tot de oude shutters, die door een functiegenerator zonder absolute tijdijking gestuurd werden, geeft de nieuwe generatie shutters dus niet alelen tijdsintervallen langs het spoor maar ook de absolute tijd voor elk lichtmootje. Bij meteorietdroppingen met fragmentatie langs het lichtgevende spoor, is dat belangrijke aanvullende informatie.
De eerste simultaanopname met twee stations met de nieuwe shutter geeft een goede gelegenheid om te controleren of de onderbrekingen op de verschillende posten inderdaad op identieke posities plaatsvinden, immers de shutters lopen nu synchroon op de verschillende posten.
De opnamen van Winterswijk-Woold en Herford zijn beiden met de nieuwe shutters tot stand gekomen.
Winterswijk-Woold toont secondenmarkeringen in de lichtmoten 4 en 20. Herford laat een duidelijke secondenmarkering zien in lichtmoot 10. Deze zijn identiek: de berekende hoogte voor Woold bedraagt 53,65 km; voor Herford 53,69 km. Dit punt komt overeen met het tijdstip 2:02:12.00 UT.
De toegepaste techniek lijkt betrouwbaar; de camera’s kappen de sporen op identieke punten af.
Op korte termijn zullen alle stations van ons netwerk met de nieuwe shuttersturingen worden uitgerust.

Baan- en trajectgegevens

De vuurbol begin op te lichten op een hoogte van 75,2 km, net over de Duitse grens ten oosten van Emmen. Hij doofde ruim 2 seconden later uit op een hoogte van 39,8 km. De maximale fotometrische helderheid, bepaald uit de fotometrie van de opname Woold was magnitude -7,78 ± 0,12
De radiant lag enkele graden ten zuidoosten van de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw.
De tabel laat alle baan- en trajectgegevens van deze vuurbol zien.

Tot slot

De opnamen zijn gemaakt door Hans Betlem (Winterswijk-Woold), Jaap van ’t Leven (Volkssterrenwacht Bussloo) en Jörg Strunk (Herford).
Marc de Lignie ontwikkelde de hard- en software voor de nieuwe shuttersturingen.
Het Europees Netwerk draait volledig op bevlogen vrijwilligers en heeft al vele honderden fraaie vuurbolopnamen opgeleverd.
Ook geïnteresseerd in het runnen van een all-sky toestel om een waardevolle bijdrage te leveren aan deze tak van meteooronderzoek? Aarzel dan niet om contact op te nemen. In Nederlands Brabant en Vlaams West Vlaanderen zijn nog stations gewenst.

 

Baan- en trajectgegevens van de vuurbol van 9 februari 2025. Berekeningen Dutch Meteor Society 

De vuurbol van 9 februari 2025 om 2:02:12 UT, gefotografeerd vanuit Winterswijk-Woold. De dubbele moot nr. 4 (bovenaan) markeert het tijdstip 2:02:11 UT; moot 20 (net in het wolkje) 2:02:12 UT.
Canon 6D met Sigma f/3.5-8 mm fish-eye.

Dezelfde vuurbol, gefotografeerd vanaf Volkssterrenwacht Bussloo met een ‘klassieke’ shutter. Dezelfde camera en optiek als de opname Winterswijk-Woold.

Dezelfde vuurbol gefotografeerd vanuit het Duitse Herford. Identieke camera en optiek. 

Projectie op het aardoppervlak van het traject in de dampkring van de vuurbol van 9 februari 2025.
Kaart: Google Earth. 


Boötiden lieten zich zien!

Vuurbol boven de Noordzee


In de eerste dagen van het jaar vragen de Boötiden, in het verleden ook wel Quadrantiden genoemd, onze aandacht.
Slechts zelden laat deze zwerm zich in volle glorie waarnemen. Met een kortdurend maximum op 3 of 4 januari is de kans op een langdurig heldere periode nét tijdens het maximum in onze streken gering.
Toch deden de Boötiden van zich spreken in de eerste dagen van 2025. Zo legde het CAMS netwerk een groot aantal Boötiden vanuit meerdere posten vast. Daaruit kon een fraaie radiantplot worden afgeleid. De Boötiden zijn als zwerm duidelijk herkenbaar.

Vuurbol

Op 3 januari 2025 om 20:27:26 UT verscheen een zeer helder exemplaar van deze zwerm boven de Noordzee. De weersomstandigheden in Nederland en België waren op dat moment zeer wisselend maar tussen de buien door konden maar liefst zes posten van het Europees Netwerk de vuurbol vastleggen: EN901 Humain, EN902 Engelmanshoven, EN903 Terschelling, EN905 Benningbroek, EN907 Oostkapelle en EN908 Ermelo. Voor de dichtstbijzijnde posten, Terschelling en Benningbroek, vormde de vuurbol een fraaie verschijning aan de hemel.
Voor de verste post, Humain, lag het beginpunt op een afstand van meer dan 400 kilometer.
De oplichthoogte was 96,5 km en de uitdoofhoogte 65,3 km. Het 127 km lange traject werd in ruim 3 seconden afgelegd.
Voor wie toevallig buiten liep en in de juiste richting keek, vormde deze vuurbol een mooi spektakel, door sommigen wellicht voor verlaat nieuwjaarsvuurwerk aangezien.

Projectie van het traject van de vuurbol van 3 januari 2025  20:27:26 UT op het zeeoppervlak. De groen gemarkeerde posten hebben de vuurbol vastgelegd.

Radiantplot van de Bootiden in de nacht van 2 op 3 januari 2025, gebaseerd op CAMS data. De radiantpositie van de Boötiden is duidelijk herkenbaar.
Data CAMS BeNeLux / Carl Johannink.

De Boötide vuurbol van 3 januari 2025  20:27:26 UT vastgelegd door all-sky station EN905 in Benningbroek (foto: Jos Nijland)

Dezelfde vuurbol, gefotografeerd op station EN908 te Ermelo. Foto: Koen Miskotte

Tussen de wolken door, gefotografeerd vanaf Terschelling, station EN903. Foto: Marco Verstraaten.


De vuurbol van 28 december 2024 boven West België

Eerste succes van het ‘Ardennen netwerk’


Begin november en begin december 2024 werden diep in de Ardennen twee nieuwe EN-stations opgezet: EN901 in Humain en EN913 in Dourbes. Dit laatste station ligt op slechts 5 km van de Franse grens.
In het recentste nummer van Radiant (2024-4; December 2024) twee uitgebreide artikelen over deze nieuw opgezette posten.
In Nederland zuchtten we de afgelopen weken al vele nachten lang onder onafgebroken grijs weer, maar in België klaarde het op 27 december open konden twee heldere nachten worden genoteerd.
Op 28 december konden we het eerste succes van de nieuwe stations noteren.

Vuurbol nabij Calais

Op 28 december 2024 om 19:51:41 UT verscheen een heldere vuurbol net buiten de Franse kust ter hoogte van Calais. De vuurbol was ruim anderhalve seconde zichtbaar en bereikte een maximale fotometrische magnitude van -8.5.
Drie Belgische stations van het EN legden de vuurbol vast: EN901 Humain, EN902 Engelmanshoven en EN913 Dourbes. Alle drie deze stations worden bediend door Jean Marie Biets, die de vuurbol dezelfde avond al vanaf alle drie de stations kon rapporteren op de WhatsApp groep van de EN camera operators: een eerste succes van het EN-Ardennenoffensief.

Baan en traject van de vuurbol

De vuurbol begon op te lichten op een hoogte van ruim 101 km op zo’n 10 km ten zuidwesten van het Belgische Oostende en doofde uit op een hoogte van 73,6 km boven het Kanaal, ongeveer 5 km buiten de kust van Calais, Frankrijk. In anderhalve seconde werd ruim 81 km in de atmosfeer afgelegd. De grootste afstand was tot station Humain: 268 km. Vanwege de grote afstanden tot de drie stations zijn de convergentiehoeken niet echt gunstig: maximaal 22 graden.
De radiant van de vuurbol lag bij RA = 121.8 ; DEC = 23.1, enkele graden ten noordoosten van de bekende sterrenhoop M44 in de Kreeft. Vanwege de grote afstand van de sporen tot de radiant is de nauwkeurigheid van de radiantpositie niet erg groot.

GPS gestuurde shutters

Alle drie de posten zijn recent voorzien van de nieuwe GPS gestuurde shuttersturing. Op de opname van station Dourbes, dat zich het dichtst bij het spoor van de vuurbol bevond, zijn duidelijk de overgeslagen shutterbreaks te zien. De eerste markeert het tijdstip 19:51:41 UT.
De posities van alle breaks op de drie opnamen komen binnen enkele tientallen meters met elkaar overeen: de shutters op de posten lopen synchroon.
Inmiddels zijn 8 stations van ons netwerk van deze GPS gestuurde shutters voorzien; vijf nieuwe units worden momenteel opgebouwd en zullen in het voorjaar van 2025 de laatste functiegenerators in het netwerk vervangen.

 

De vuurbol van 28 december 2024 19:51:41 UT vastgelegd door het all-sky station EN913 te Dourbes. 

De vuurbol van 28 december 2024 gezien door alls-ky post EN902 te Engelmanshoven.

De vuurbol van 28 december 2024, gefotografeerd vanuit station EN901 te Humain.

Het grondtraject van de vuurbol van 28 december 2024 boven de westkust van België en Frankrijk. De vuurbol doofde op een afstand van ongeveer 5 km van Calais boven zee uit.


Zeer heldere vuurbol over Oostenrijk op 24 oktober 2024

Mogelijke meteorietval in Oostenrijk


Veel waarnemingen
Op donderdag 24 oktober 2024 even voor half tien plaatselijke tijd (Midden Europese zomertijd) trok een zeer heldere vuurbol langs de hemel over Oostenrijk.
Op dat moment was het helder weer boven een groot deel van centraal Europa en ook boven Tsjechië, zodat de zeer heldere vuurbol door een groot aantal getuigen werd gerapporteerd. Vele stuurden waarnemingen en beschrijvingen naar het Astronomisch Instituut te Ondrejov.
De vuurbol werd vastgelegd door een groot aantal instrumenten van het Europees Netwerk (EN) waaruit het traject in de atmosfeer kon worden berekend.
In de eerste figuur is de projectie van het traject boven het Oostenrijkse grondgebied weergegeven evenals enkele van de dichtstbij gelegen stations die het spoor hebben vastgelegd.
Voor de analyse van het traject is gebruik gemaakt van de optische data van 7 verschillende stations: 4 fotografische opnamen en 3 video opnamen alsmede twee fotometrisch vastgelegde lichtcurven met een resolutie van 5000 helderheidsmetingen per seconde.
Naast de directe opnamen van het lichtspoor zijn er ook gedetailleerde spectra verkregen waarmee de samenstelling van het object kan worden bepaald.
Uit de baanberekeningen is de heliocentrische baan in het zonnestelsel van het object bepaald en kon een nauwkeurige berekeningen van een mogelijk strooiveld worden gedaan.

Resultaten
Om 19:24:38 UT kwam een meteoroïde met een massa van ongeveer 55 kilogram de atmosfeer van de aarde binnen. Het begon op te lichten op een hoogte van 95,9 km boven de oostelijke Alpen ten westen van het bekende Oostenrijkse bedevaartsoord Mariazell. De initiële snelheid bedroeg op dat moment 17,4 km/s en de baan maakte een hoek van 51,3 graden ter opzichte van de horizontaal. Het object bewoog in noordwestelijke richting (azimutlijn 48,8 graden vanuit het noorden). De maximale fotometrische helderheid bedroeg magnitude -13,5 op een hoogte van 39,4 km boven de rivier Ybbs nabij het dorp Gleiss en doofde uit op een hoogte van 23,2 km nabij het stadje Haag in Neder-Oostenrijk. Het 93,7 km lange traject werd in 6,4 seconden afgelegd.
De aanvankelijke diameter van het object bedroeg ongeveer 30 cm maar de nodige meteorieten kunnen zijn neergekomen in een langgerekte zone. Het grootste te verwachten fragment zou dan ongeveer 5 cm kunnen zijn met een massa van ongeveer 250 gram.
Vóór de ontmoeting met de aarde draaide het object in een baan om de zon in een typisch asteroïdale baan met een omloopstijd van ongeveer 2,5 jaar.

Bronnen

Persbericht Tsjechische Academie van Wetenschappen
(in Tsjechisch)

De projectie van het traject van vuurbol EN241024_192438 in de atmosfeer op het aardoppervlak.
Het lichtgevende traject van de vuurbol was 93,7 km lang en duurde  6,4 seconden. (afbeelding Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen, kaart: Google Earth)

Uitsnede van het beeld van de vuurbal EN241024_192438 gemaakt door de automatische digitale vuurbolcamera van het European Fireball Network op het European Fireball Network-station in Kunžak bij Jindřichův Hradec.  
(foto: Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen)

De ontwikkeling van de fragmentatie van de vuurbol in het laatste deel van het traject, vastgelegd door een videocamera op het European Fireball Network-station in Martinsberg, Oostenrijk. De getallen geven de tijd in seconden aan sinds 19:24:38.00 UT. (foto: Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen)

Weergave van het meest waarschijnlijke gebied voor verschillende massa’s meteorieten. De opgegeven massa’s zijn slechts  indicatief zijn en dat een gevonden massa/grootte van een meteorietfragment kan variëren afhankelijk van de werkelijke dichtheid en vorm.
Daarnaast zijn er in het geval van secundaire fragmentatie ook kleinere meteorieten te vinden in het gebied van grotere stukken. Meteorieten van fragmentatie op grotere hoogte met massa’s van maximaal minder dan tientallen grammen kunnen meer naar het noordoosten zijn verschoven ten opzichte van de centrale lijn, en om deze reden is het inslaggebied in het gebied van kleinere meteorieten niet symmetrisch ten opzichte van de centrale lijn, en meteorieten van kleinere massa’s kunnen vaker in dit gebied worden gevonden dan schematisch is aangegeven, juist vanwege de oorsprong van fragmentatie op grotere hoogten.
Het deel van de gele pijl in het onderste deel van de figuur geeft de projectie van het uiteinde van de vuurbol aan. (grafiek: Astronomisch Instituut van de Tsjechische Academie van Wetenschappen, achtergrondkaart: Google Earth)


De Achterhoek vuurbol van 8 oktober 2024 20:43:36 UT

Drie seconden vuurwerk boven Oost-Nederland


De eerste week van oktober gaf ons en aantal zeer heldere en transparante nachten. De camera’s van het Europees Netwerk draaiden lange nachten, maar heldere vuurbollen bleven uit.
De nacht van 8 op 9 oktober begon met twijfelachtige omstandigheden. Er werd zelfs een geheel bewolkte nacht voorspeld, maar ook onder die omstandigheden draaien de vuurbolcamera’s.
Om 20:43:34 UT verscheen een heldere vuurbol boven het Duits-Nederlandse grensgebied ter hoogte van het noordelijkste puntje van Noord Limburg.
Het object drong de dampkring binnen met een snelheid van 16,3 km/s en doofde 4 seconden later uit op een hoogte van 34 km net even ten Noordoosten van het Achterhoekse Hummelo, de bakermat van een bekende Achterhoekse rockband.
Zes stations van het Europees Netwerk legden de vuurbol vast. Van enkele stations (Ermelo en Twisk) moeten de opnamen nog binnen komen, dus het aantal opnamen kan nog toenemen.
Vanuit Bussloo (EN906) en vanuit Herford (EN911) werd de vuurbol dwars door een dik wolkendek gefotografeerd.
Baan- en trajectberekeningen zijn gedaan aan de hand van opnamen van de stations EN900 (Woold), EN902 (Engelmanshoven), EN903 (Terschelling) en EN905 (Benningbroek).
In Woold werden die nacht testopnamen gemaakt met een camera voor een nieuw station: EN912 Brüchmühle in Duitsland. Ook deze camera pakte de vuurbol uiteraard mee.
Ook werd een gedetailleerde lichtcurve verkregen met de high-speed fotometer van de Tsjechische Academie van Wetenschappen. Vele tientallen flares zijn vastgelegd wat erop wijst, dat de vuurbol tijdens zijn toch door de dampkring geheel is gefragmenteerd.
Het is uitgesloten dat er meteorietfragmenten zijn neergekomen. Met magnitude -7 was de vuurbol daarvoor te zwak en de uitdoofhoogte van 34 km was daarvoor veel te hoog.

Het grondtraject van de vuurbol van 8 oktober 2024 boven het Duitse grensgebied en de Achterhoek. 
Het traject maakte een hoed van 46 graden met de horizontaal.
Metingen en berekeningen: Dutch Meteor Society

Baan- en trajectgegevens van vuurbol EN20241008.
Metingen: Dutch Meteor Society
Berekeningen: Czech Academy of Sciences.

De vuurbol van 8 oktober 2024 20:43:36 gefotografeerd vanuit het Zdenek Ceplecha meteoorobservatorium te Winterswijjk-Woold. Het spoor toont vier langere lichtmoten: overgeslagen breaks. De derde (de helderste flare) markeert het tijdstip 20:43:36.00 UT.
Elke seconde wordt een break overgeslagen waarmee een real-time schaal langs het meteoorspoor ontstaat.
Foto: Hans Betlem

Dezelfde vuurbol, gefotografeerd vanuit Benningbroek, laag aan de zuidoostelijke horizon.
Foto: Jos Nijland.

Ook station EN902 te Engelmanshoven maakt gebruik van een GPS gestuurde shuttersturing die op de hele seconde een break overslaat. Dit spoor toont drie secondenmarkeringen (de vierde, nabij het eindpunt,  zit achter de wolk). 
Foto: Jean-Marie Biets

Ook vanuit Terschelling werd een goede opname van deze vuurbol verkregen, zeer laag in het ZZO. Foto: Marco Verstraaten.

De lichtcurve van de vuurbol van 8 oktober 2024 toont heel veel spikes: dit wijst op heftige fragmentatie.


De Noordzee vuurbol van 2 september 2024 1:24:29 UT

Drie seconden vuurwerk boven de Noordzee


Op 2 september 2024 om 1:24:29 UT verscheen een heldere traag bewegende vuurbol boven de Noordzee. Deze begon op te lichten op een hoogte van 82,75 km en doofde ruim 3 seconden later uit op een hoogte van 33,77 km. Het gehele lichtgevende traject met een lengte van 81 km bevond zich boven de Noordzee. Er zijn geen meteorieten in zee gevallen; daarvoor was de uitdoofhoogte van 34 km veel te hoog.
De vuurbol werd vastgelegd door zeven camera’s van het Europees Netwerk (EN): EN902 Engelmanshoven, EN903 Terschelling, EN904 Hoegaarden, EN905 Benningbroek, EN907 Oostkapelle, EN908 Ermelo en EN911 Herford.

Projectie van het traject van de vuurbol van 2 september 2024 1:24:29 op het zee oppervlak. Het gehele traject bevond zich boven de Noordzee.  Het traject maakte een hoek van 37 graden met het zeeoppervlak.
De in groen gegeven EN stations hebben de vuurbol vastgelegd.

Het traject van de vuurbol van 2 september 2024 1:24:29 in cijfers, radiant en baanelementen (baan om de zon).
Metingen en berekeningen: Dutch Meteor Society

De vuurbol van 2 september 2024 1:24:29, gefotografeerd vanuit Oostkapelle in Noordelijke richting. Foto: Klaas Jobse

De vuurbol van 2 september 2024 1:24:29, gefotografeerd vanuit Benningbroek, Noord Holland, in westelijke richting.
Foto: Jos Nijland

Vanaf Terschelling gezien verscheen de vuurbol in het zuidwesten.
Foto: Marco Verstraaten.

De vuurbol van 2 september 2024, vastgelegd vanuit Ermelo
Foto: Koen Miskotte


Asteroïde impact bij de Philippijnen

Negende voorspelde asteroïde impact


Op 4 september 2024 om 16:46 UT drong een kleine asteroïde van naar schatting 1 meter diameter de aardatmosfeer binnen boven het westelijk deel van de Pacific nabij het eiland Luzon in de Philippijnen.
In dit deel van de wereld zijn geen cameranetwerken actief, maar de vuurbol is vastgelegd door een groot aantal toevallige waarnemers/filmers.
De asteroïde die de naam 2024 RW1 heeft gekregen, is in de ochtend van 4 september ontdekt door Jacqueline Fazekas met de door NASA gefinancieerde Catalina Sky Survey, een observatorium in Tucson, Arizona. 
Op X zijn verschillende video opnamen van de spectaculaire vuurbol verschenen.
Peter Jenniskens, SETI Institute en Ames Research Center (NASA) stelt, dat de fragmentatie op grote hoogte, zoals die te zien is op de video opnamen vanuit Luzon en ook de snelle toename van de helderheid, de lange wake en de vele flares, gecombineerd met de geringe inclinatie van het object én de halve lange as in een 3:1 resonantiebaan met Jupiter, suggereert dat 2024 RW1 mogelijk een CM2 koolstofchondriet is geweest.

Bronnen

www.imo.net

www.space.com
Daniel W.E. Green, CBET 5438  4 september 2024

De ontdekkingsbeelden van 2024 RW1 op de ochtend van 4 september 2024. Enkele uren later zou het object in een grote vuurbol ter hoogte van de Filippijnen in de atmosfeer vergaan.
Credit: Catalina Sky Survey.

De vuurbol van 4 september 2024 16:39 UT geassocieerd met 2024 RW1 gefotografeerd door Jomar M. vanuit de Philippijnen.


Perseïdevuurbol van magnitude -9 op 11 augustus 2024 23:23:11 UT

Perseïdevuurbol in het poollicht


Tijdens de heldere nachten rond het Perseïdenmaximum van 2024, 11 op 12 en 12 op 13 augustus, werden meteorenwaarnemers en andere geïnteresseerden getrakteerd op poollicht op uitgebreide schaal. Dat leverde spectaculaire plaatjes op met meteoren in het poollicht.
Op 11 augustus om 23:23:11 UT verscheen er een zeer heldere Perseïdevuurbol, net ten Noorden van de Wadden.
Veel fotografen die die nacht hun camera’s noordwaarts gericht hadden op het poollicht, legden deze vuurbol in spectaculaire setting vast.
Ook de all-sky camera’s van het Europees Netwerk (EN) snapten deze vuurbol vanuit maar liefst acht posten: EN900 Winterswijk-Woold, EN901 Humain, EN902 Engelmanshoven, EN903 Terschelling, EN904 Hoegaarden, EN906 Bussloo, EN908 Ermelo en EN911 Herford.
Op het Zdenek Ceplecha meteorenobservatorium te Winterswijk-Woold werd bovendien een zeer gedetailleerde lichtcurve van de vuurbol vast met de aldaar opgestelde high-speed fotometer van de Tsjechische Academie van Wetenschappen. 
Verschillende waarnemers in het veld waren getuige van de spectaculaire verschijning. Jos Nijland nam hem waar vanaf het noordelijkste puntje van Texel en was daarmee op zeer korte afstand van de vuurbol. Hij zag de vuurbol in het sterrenbeeld Perseus, vol in zijn gezichtsveld. Zijn voorzichtige schatting was magnitude -7 met een nalichtend spoor dat 60 seconden zichtbaar was.
De baanelementen, berekend uit de gegevens van zeven stations duiden onmiskenbaar op een Perseïde.

De projectie van het traject van de vuurbol van 11 augustus 2024 boven het aardoppervlak. Het eindpunt lag net ten Noorden van Schiermonnikoog.

Trajectgegevens en baanelementen van de vuurbol van 11 augustus 2024  23:23:11 UT.
Metingen en berekeningen: Dutch Meteor Society

Lichtcurve van de vuurbol van 11 augustus 2024 23:23:11 UT, opgenomen met de high-speed fotometer te Winterswijk-Woold

Twee gelegenheidsopnamen van de vuurbol van 11 augustus 2024  23:23:11 UT door Jaap van ‘t Leven en Gijs de Reijke.

De Perseïdevuurbol van 11 augustus 2024 23:23:11 UT gefotografeerd vanuit Winterswijk-Woold – EN900.
Foto: Hans Betlem

Dezelfde vuurbol, gefotografeerd vanuit Engelmanshoven (B) – EN902.
Foto: Jean-Marie Biets.

Vanuit Terschelling, EN903. Foto Marco Verstraaten

Vanuit Hoegaarden (B) – EN904.
Foto: Joost Verheijden

Vanuit Bussloo. Volkssterrenwacht Bussloo – EN908.
Foto: Jaap van ‘t Leven

Vanuit Ermelo. EN908. Foto: Koen Miskotte

Vanuit Herford (D) – EN911.
Foto Jörg Strunk


Drie seconden vuurwerk boven Duitsland

Zeer heldere alfa Capricornide


Op 31 juli 2024 om 22:21:39 UT verscheen een zeer heldere alfa Capricorniode vuurbol boven Duitsland en doofde drie seconden later uit nabij de Duitse stad Osnabrück op een hoogte van ruim 69 km.
De vuurbol was lid van een jaarlijkse meteorenzwerm en bestond uit fragiel kometair materiaal. Het is uitgesloten dat er materiaal van deze vuurbol op aarde is neergekomen.
De vuurbol werd vastgelegd door maar liefst zeven stations van het Europees Netwerk (EN): EN900 Winterswijk-Woold, EN901 Humain, EN903 Terschelling, EN905 Benningbroek, EN906 Bussloo, EN908 Ermelo en EN911 Herford.
De maximale helderheid (absolute magnitude, genormeerd naar een afstand van 100 km) bedroeg magnitude -10,65.

Experimentele LCD shutter

De camera te Winterswijk-Woold was uitgerust met een experimentele LCD shutter, die 16 onderbrekingen van het spoor per seconde maakt. Vrijwel alle EN stations zijn voorzien van LCD shutters, maar deze worden gestuurd door autonoom draaiende functiegeneratoren. Daarmee worden alleen de tijdsintervallen van 1/16e seconde vastgelegd, maar niet de absolute tijd in ms. van elke break. De nieuwe shuttersturing is GPS gestuurd en markeert elke hele seconde op het gefotografeerde spoor. Het fotografisch vastgelegde spoor is daarmee te ijken met de door de high-speed fotometer te Winterswijk vastgelegde lichtcurve.
Op dit moment zijn drie van zulke GPS gestuurde shutters in ons netwerk in bedrijf en zodra alle kinderziektes eruit zijn, zullen ze op meer stations van ons netwerk gaan worden ingezet.

De vuurbol van 31 juli 2024, vastgelegd door de IP-camera te Winterswijk-Woold

Lichtcurve van de vuurbol van 31 juli 2024, opgenomen met de high-speed fotometer (5000 samples per seconde) van de Tsjechische Academie van Wetenschappen, opgesteld op het Zdenek Ceplecha meteorenobservatorium te Winterswijk-Woold.

Projectie van het traject in de atmosfeer op het aardoppervlek. De met groen aangegeven stations hebben de vuurbol vastgelegd. Hij bevond zich op zeer korte afstand van het EN station te Herford.

Baan- en trajectgegevens van de vuurbol van 31 juli 2024.
Metingen en berekeningen: Dutch Meteor Society

De vuurbol van 31 juli 2024 22:21:41 UT gefotografeerd vanuit station EN900 te Winterswijk-Woold.
Op dit station wordt gewerkt met een nieuwe experimentele GPS gestuurde shutter die op de hele seconde markeringen in het meteoorspoor aanbrengt. De pijltjes geven resp. de tijdstippen 22:21:40,000 UT en 20:21:41.000 UT aan.
Foto: Hans Betlem

Vanuit het Duitse Herford was de vuurbol een indrukwekkende verschijning vanwege de zeer korte afstand tot het waarnemingsstation.
Foto: Jörg Strunk

Laag aan de horizon in de opname van station EN905 Benningbroek. Foto: Jos Nijland

Dezelfde vuurbol, vastgelegd vanuit Bussloo door station EN906. Foto: Volkssterrenwacht Bussloo, Jaap van ‘t Leven

Op zeer grote afstand zag de all-sky camera EN903 op Terschelling de vuurbol laag aan de horizon. Foto: Marco Verstraaten 


De Noord Holland vuurbol van 13 juli 2024 22:05:32 UT

Vier seconden vuurwerk boven Noord Holland


Op 13 juli 2024 om 22:05:32 trok een heldere vuurbol gedurende vier seconden over de kop van Noord Holland om boven de Waddenzee zo’n 15 km ten oosten van de Cocksdorp op Texel uit te doven. In deze vier seconden legde het object een afstand van ruim 115 km in de atmosfeer af.
De vuurbol werd vastgelegd door twee camera’s van het Europees Netwerk (EN): EN908 te Ermelo en EN906 te Bussloo. Op deze laatste post wisselde net een opname: de camera sprong open toen de vuurbol al halverwege zijn traject langs de hemel was. Dit soort pechduivels is alleen te voorkomen door per station steeds met twee camera’s te werken die afwisselend schakelen.
Een grotere pechduivel was het weer. In het grootste deel van ons land was het kraakhelder, maar een wolken- en regenfront trok over west- en noord Nederland. Voor de posten te Benningbroek en Twisk in Noord Holland trok de vuurbol door het zenit, wat een schitterend gezicht moet zijn geweest. Helaas verhinderde een dik wolkendek het zicht op de vuurbol. Ook op station Terschelling was het bewolkt.
Uit de beide opnamen van Ermelo en Bussloo hebben we desondanks nauwkeurige gegevens kunnen afleiden:
De vuurbol begon op een hoogte van 77,5 km op te lichten en doofde uit op een hoogte van 43,8 km. De snelheid bij intrede in de atmosfeer bedroeg 17,73 +/- 0,04 km/s. De maximale helderheid, magnitude -6,94, werd bereikt op een hoogte van 50,7 km.
De uitdoofhoogte en helderheid sluiten uit dat er materiaal in de Waddenzee terecht is gekomen.
Foto’s: Ermelo: Koen Miskotte, Busseloo: Volkssterrenwacht Bussloo, Jaap van ‘t Leven.
Metingen en berekeningen: Dutch Meteor Society

De vuurbol van 13 juli 2024 22:05:32 gefotografeerd vanuit Ermelo, station EN908. Fish-eye lens Sigma f/3.5-8 mm op Canion 6D. LCD shutter met 16 onderbrekingen per seconde.

Het tweede deel van dezelfde vuurbol, vastgelegd vanaf de Volkssterrenwacht Bussloo. Dezelfde apparatuur als de opname vanuit Ermelo.

Het lichtgevende traject van de vuurbol van 13 juli 2024 boven de kop van Noord Holland. De stations Ermelo en Bussloo, die de opnamen leverden, zijn groen gekleurd. De rood gemarkeerde stations zaten onder de bewolking.


Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google