Orioniden onder gunstige omstandigheden zichtbaar


Nieuwe maan op zaterdag 14 oktober betekent gunstige omstandigheden voor de Orioniden.
De zwerm heeft zijn maximum op 22 oktober, de maan is dan net voorbij het eerste kwartier en gaat op 21 oktober rond 23 uur onder. De radiant van de Orioniden ligt dan rechts van de ster γ Gemini (Tweelingen) en staat dan laag in het oosten. Overigens is het verloop van de Orioniden activiteit niet zo hoog, tussen 20 en 25 oktober kun je altijd leuke aantallen Orioniden zien tegen de ochtendschemering. Houd er wel rekening mee dat na 22 oktober de maan elke nacht een uur ater ondergaat.
Orioniden zijn in het algemeen zwakke en snelle meteoren. Ze zijn net als de eta Aquariiden in mei, afkomstig van de beroemde komeet 1P/Halley. Dus elke keer als je een Orionide meteoor ziet, zie je in feite een stukje van komeet 1P/Halley verdampen. De wat helderder Orioniden laten vaak nalichtende sporen zien. De zwerm is in de CAMS waarnemingen actief vanaf 25 september tot 15 november.
Echter voor de visuele waarnemer is ze pas duidelijk waarneembaar vanaf begin oktober tot 10 november. Uitgebreid onderzoek laat zien dat de maximale activiteit variëert met ZHR’s tussen de 15 en 30. Het gunstigste moment om Orionide waar te nemen is als de radiant (het schijnbare vluchtpunt) op zijn hoogst staat. Dit is rond 5 uur lokale tijd. Kijk je vanuit een stedelijke locatie verwacht dan tussen de 5 en 10 Orioniden per uur rond dat tijdstip. Vanaf een landelijke locatie zonder stadslicht rond de 15 per uur. Hoe donkerder een waarnemer zit, hoe meer er te zien is.
Lang heeft men gedacht dat de Orioniden een zeer stabiele meteorenzwerm is. Maar in 1993, 1998 en de periode 2006 tot 2010 liet de zwerm indrukwekkende uitbarstingen zien die soms meerdere nachten actief bleven. Die uitbarstingen lieten ook veel heldere Orioniden zien. In 1993 en 1998 werd rond 17/18 oktober activiteit zien, die normaal is rond het maximum (ZHR 25). In 2007 werd zelfs activiteit waargenomen die vergelijkbaar was met een normaal Perseiden maximum. Voor dit jaar worden geen uitbarstingen verwacht rond 22 oktober. Maar gezien de onverwachte gebeurtenissen in 1993 en 1998 is het verstandig om de nacht 17/18 oktober waar te nemen. Want je weet maar nooit!
Naast de Orioniden zijn nog een aantal kleinere zwermpjes actief, zoals de epsilon Geminiden, Leo Minoriden, noordelijke en zuidelijke Tauriden. De sporadische activiteit is ook hoog in oktober.

Radiantpositie van de Orioniden tussen 5 oktober en 5 november. De radiant van het kleine zwermpje de epsilon Geminiden is ook aangegeven op dit kaartje.